Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 60

299. De eodem

Eodem anno in autumno reedificato jam preurbio predicto cum omnia blade et segetes recondite essent in eo, idem commendator cum suis fratribus et equitibus venit, et dictum preurbium iterum concremavit, captis et occisis omnibus, qui ibidem sunt reperti.

300. De morte lxxxii lethowinorum

Consuetudo ista apud Lethowinos in custidia castrorum, que sunt in terminis constituta, quasi communiter observatur. Rex eorum ordinat aliquos armigeros ad custodiam alicujus castri ad terminum unius mensis vel amplius, quo completo recedunt, et alii superveniunt ad custodiam supradictam. Unde factum est, quod LXXXV viri Lethowini completa hebdomada vicis sue, dum de custodia castri Bisene deberent recedere, frater Fridericus de Libencele vicecommendator de Raganita, frater Albertus de Ora, et frater Theodericus de Aldenburgk cum XIX fratribus et LX viris ipsos in campo Calsheim viriliter sunt aggressi, et omnes interfecerunt, preter tres, qui tamen graviter vulnerati evaserunt.

301. De destructione castri putenicke

Posthec aliquot annis intermediis, quidam Lethowinus, dictus Spudo, potens in castro Putenicka, zelator fidei et fidelium, demandavit fratri Volz commendatori predicto, ut cum exercitu suo adveniret, ipse enim vellet ei tradere castrum predictum. Quo percepto, idem commendator cum omnibus sibi subjectis venit, et illo secrete portas castri aperiente, fratres cum suis intraverunt, et occisis et captis omnibus, ipsum cum suburbio igne apposito funditus destruxerunt, et dictus Spudo cum patre et fratribus suis totaque familia baptismi graciam est adeptus.

302. De combustione castrorum scroneyte et biverwate

Eodem anno in autumno Carsowite videntes, quod amplius fratribus resistere non possent, relictis duobus suis castris, scilicet Scroneyte et Biverwate, recesserunt, que duo castra fratres postea combusserunt, et sic hec tria castra usque in presentem diem remanent desolata.

303. De vastacione terre sambiensis

Anno domini MCCCVIII in die beati Georgii Mansto et Sudargus et alii nobiles de Samethia cum V milibus equitum circa castrum novum in Neria Curoniensi intraverunt terram Sambie et territoria Powundie et Rudowie incendio vastaverunt. Sed cum perciperent, quod fratres cum maximo exercitu eos diu expectassent in noctis medio recesserunt.

304. De fratre syfrido magistro generali terre Prussie

Anno domini MCCCIX frater Syfridus de Wucgwangen magister generalis XI et terre Prussie magister XVIII venit ad terram Prussie et domum principalem, que a tempore destructionis civitatis Achonensis fuerat apud Venecias transtulit ad castrum Mergenburgk in Prussiam.

305. De ave maria

Hoc tempore fratres oppressi fuerunt multis tribulacionibus. Unde statuit idem frater Syfridus magister, quod post singulas horas clerici antiphoniam: Salve regina, cum versiculo: In omni tribulacione, et collecta: Protege domine, et layci fratres unum Ave Maria dicerent ob reverenciam beate virginis, ut per ejus intercessionem dicta turbacio posset aliqualiter mitigari.

306. De vastacione sambiensis et nattangie terrarum

Anno domini MCCCXI in carnisprivio Vithenus rex Lethowie cum maximo exercitu Sambiam et Nattangiam incendio et rapina vexavit, multos homines occidit et fere quingentos cum magno spolio secum duxit, non tamen sine strage suorum, quia multi de populo suo, qui ab exercitu se elongaverant, sunt occisi.

307. De populacione territorii pograude

Statim post recessum regis et exercitus sui frater Fridericus de Wildenbergk commendator de Kunigsbergk cum magno exercitu incedens per eandem viam, per quam dictus rex precesserat, venit illo tempore, quo homines dicti exercitus fuerunt ad propria reversi, et post fatigacionem itineris quiescerent, gracias diis suis referentes de beneficiis sibi exhibitis in hoc bello, et intravit territorium Pograude et magnam stragem fecit in populo, occidendo et rapiendo. Adeo destruxit hoc territorium, quod infra multos annos non potuit resumere viras primas.

308. De vastacione territorii castri garthe

Eodem tempore frater Otto de Bergo et V fratres cum CCCC equitibus de Nattangia iverunt versus castrum Gartham et cum venissent ad paludem, cujus fluvius dicitur Biber, ductores exercitus sui duobus diebus erraverunt in via, quod factum fuit ex providencia dei, quia hominis de exercitu regis supradicto adhuc non erant ad propria reversi. Unde transactis hiis diebus et reversis Lethowinis fratres intraverunt territorium Garthe, occidentes et capientes multos homines, et dum cum magno spolio redirent, occurrerunt eis quidam Lethowini, qui lassi substiterant de sepedicto exercitu regis, quorum duos eciam occiderunt.

309. De morte fratris syfridi magistri generalis et terre prussie

Hoc anno III nonas Marcii frater Syfridus de Wucgwangen magister generalis ordinis domus Theutonice mortuus est in domo principali Mergenburgk, et sepultus Colmense in ecclesia cathedrali.

310. De victoria fratrum contra regem lethowinorum

Eodem anno in vigilia palmarum Vithenus rex Lethowie putans, quod omnia sibi deberent ad votum succedere sicut prius, cum IIII milibus virorum preelectorum intravit terram Prussie, et Episcopatum Warmiensem depopulavit adeo, quod nihil extra castra et municiones remansit, quod non esset exustum, captum, aut occisum. In hoc et priori bello ecclesiis, vestibus sacris et vasis, ministris et ecclesie sacramentis verecundiam magnam fecit et preter aliud spolium, quod fuit multum nimis, ultra mille et ducentes captos cristianos homines secum duxit. Et ecce rex iste blasphemus nominis Jesu Cristi, dum veniret in solitudinem ad terram Barthensem in campum dictum Woyploc, mente effrenatus gloriabatur, quasi potens in potencia exercitus sui, nunquam recogitans potestatem dei, et ait ad Cristianos captos, qui ligati astiterunt ibi: ubi est deus vester? quare non adjuvat vos, sicut dii nostri auxiliati sunt nobis nunc et altera vice? Cristiani ingemiscentes tacuerunt. Sequenti die i.e. VIII idus Aprilis frater Henricus de Ploczke magnus commendator et CL fratres cum multo populo advenerunt et invenerunt regem et suum exercitum undique indaginibus vallatum, et in primo congressu Lethowini LX viros cristianos interfecerunt; sed dum viderent fratres cum suo vexillo et multitudinem copiosam armatorum sequentem, irruit super eos pavor et adeo emarcuit cor eorum, quod non habebant ultra virtutem resistendi; unde quasi in ictu oculi rejectis armis omnes terga verterunt. Extunc fratres cum suis insequentes, percusserunt eos plaga magna, sic quod rex cum paucis vix evasit, alii gladio trucidati sunt, quidam submersi, ceteri in solitudine consumpti inedia vel pre dolore se suspendentes perierunt. Mulieres eciam cristiane, que capte ibi fuerant, dum vidissent