Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 59

290. De secunda destructione oukaym, et vastacione territorii ejus

Eodem anno in Quadragesima idem frater Eberardus commendator de Kunigsbergk cum majori exercitu quam prius ivit versus castrum Oukaym, quod quidam castrensis dictus Swirtil, fidei et fidelium amicus tradidit fratribus, qui intrantes omne, quod fuit sexus masculine, interfecerunt, mulieres et parvulos captos deduxerunt, castrum funditus iterum destruentes. Ipse autem Swirtil et tota familia sequentes fratres baptismi graciam perceperunt. Reliqua pars exercitus intravit terrirorium dicti castri et captis multis hominibus et occisis, rapuit quicquid in eo reperit et incendit. In hoc exercitu XXX Cristiani gladio ceciderunt, et frater Henricus de Wolpherstorph infra indagines cecidit et totus exercitus transivit eum. Adeo arta fuit via, quod nullus poterat vitare, nisi transiret eum. Clipeus, quem super se posuit, dum se erigere non posset, contritus fuit in minuta frusta. Tandem, deo juvante, post transitum eorum surrexit, et dum non haberet equum, vidit a longe famulum sedentem in equo, et ducentem alium equum nigri coloris in manu sua, quem cum precibus aggrederetur, ut ei unum equum accomodaret, ille indignatus cursitans super cum dejecit ad terram iterum et iterum percalcavit. Inter hec frater Henricus frenum dicti nigri equi rapuit et optinuit, et ascendens declinavit ad exercitum fratrum, transiensque X vicibus, querens, cujus esset equus iste niger, neminem invenit, qui eum cognosceret, et dimisso equo, sicut primo perdidit famulum, ita et equum. Evanuerunt enim ambo, quod nunquam potuit aliquis percipere, quo devenissent.

291. De victoria fratrum contra regem lethowinorum

Anno domini MCCCV circa assumpcionem beate virginis, frater Philippus de Bolandia, advocatus episcopi Sambiensis, et XI fratres cum CC viris, tres villas regis Lethowinorum incenderunt, captis hominibus et occisis. Medio tempore, quo hec agerentur, rex quasi omnes pociores regni sui habuit circa se congregatos in quodam tractatu, seu parlamento, et dum hec perciperet, cum mille et quingentis viris sequebatur. Fratres autem jam ad talem locum venerant, ubi se sine omni periculo putabant, et depositis armis, dum CC viri сum uno fratre precederent, ipsi cum paucis a longe sunt secuti. Extunc improvise irruit in eos rex cum suis, et in primo congressu frater Bolandus junior, nepos dicti advocati, lancea cujusdam Rutheni est transfixus, quod videns advocatus, commota fuerunt viscera sua, et projecto clypeo suo ad dorsum, arreptoque gladio, ambabus manibus occisori nepotis sui caput uno ictu amputavit. In hac pugna quatuor fratres scilicet duo de Bolandia, frater Bernardus de Hoensten, et frater Joannes Monachus, et VI viri ceciderunt interfecti. Hoc facto, CC viri, qui precesserant, reversi cum magno strepitu et fragore venerunt ad locum certaminis, et tantum hostibus terrorem indiderunt, quod rex et omnes sui statim visis eis arma reicerent et in fugam converterentur. Extunc fratres percusserunt peccatores in ira sua, et occiderunt XVII pociores de regno Lethowie et de populo communi multitudinem copiosam.

292. De destructione suburbii castri garthe

Anno domini MCCCVI frater Conradus magister intelligens relacione veridica, quod de Lethowia et castro Gartha magnus exercitus versus Poloniam processisset, misit fratrem Albertum de Indagine, et quosdam alios fratres cum CCCC viris de Nattangia ad expugnandum castrum predictum. Qui dum appropinquarent castro, tanta intemperies aëris orta est, quod unus alium vix audire potuit, vel videre, et durante adhuc tempestate hac, intraverunt preurbium ipsius castri, quod tunc magnum fuit et populosum ad medium civitatis, et captis omnibus et occisis hominibus, et combusto preurbio cum preda tanta, quantam deducere poterant, sunt reversi.

293. Item de eodem

Post reditum hujus exercitus, frater Eberardus commendator de Kunigsbergk, intellecto, quid egerit, sperans, quod destructo suburbio castrum facilius expugnaret, cum centum fratribus et sex milibus equitum dictum castrum Gartham est aggressus. Sed rex Lethowie audita destructione suburbii hujus castri, misit preelectos viros et in armis expeditos plurimos ad defensionem. Unde factum est, quod dum fratres castrum impugnarent, castrenses, ex adverso se viriliter opponentes, exierunt ad prelium, quod diu inter eos duravit. Tandem fratres fugaverunt eos. Reversi igitur ad castrum, post modicam horam resumptis viribus et audacia iterum exierunt ad pugnam, et hoc factum fuit pluribus vicibus ab orta solis usque ad meridiem. Quandoque isti illos, aliquando illi istos represserunt. In isto certamine multi de infidelibus letaliter sunt vulnerati, et plures mortui ceciderunt. De nostris vero fratres XII et XXX viri fuerunt vulnerati, et frater Hartmannus de Elsterbergk, telo per collum sagittatus, postea expiravit.

294. De quodam miraculo

Hoc tempore quidam Lethowinus de Erogel captus a rege suo, dum ad suggestionem cujusdam Rutheni, qui cum eo in carcere fuit, vovisset deo certum pondus cere pro liberacione sua, statim catene, quibus ligatus fuit, sunt confracte et janua carceris aperta et evasit.

295. De fratre henrico de plocz magistro terre Prussie

Frater Henricus de Ploczke Saxo, magister Prussie XVII prefuit II annis usque ad adventum magistri generalis, qui ipsum tunc instituit magnam commendatorem.

296. De adventu peregrinorum

Hujus magistri anno primo, anno videlicet domini MCCCVII nobiles viri, dominus Joannes de Spanheim, comes Adolphus de Winthimel, Theodoricus de Elner junior et senior cum fratribus Arnoldo et Rutgero, et Arnoldus et Jacobus de Pomerio milites de Reno et multi alii nobiles de Reno venerunt ad terram Prussie, et fuit tempore hyemali ordinatus maximus exercitus ad vindicandam injuriam crucifixi contra gentem Lethowinorum, tamen propter teneritudinem galciei procedere non valebat.

297. De vastacione terre carsovie

Frater Volz vel Volradus commendator de Raganita, audiens quod Carsowite cum exercitu profecti essent contra fratres de Memela, jussit fratrem Hildebrandum de Rebergk procedere ad bellum contra ipsos, qui assumptis sibi quibusdam fratribus et LXXX viris intravit dictam terram Carsovie, et preter incendium et rapinam deduxit secum LXX homines captivos.

298. De subversione suburbii de castro putenicka

Nota quod hec, que sequuntur de fratre Volz commendatore predicto, in diversis annis facta sunt, licet hic simul ponantur. Ipse enim congregato exercitu cum hiis, qui sub dicione sua fuerunt constituti, navigio ascendit fluvium Juram, et procedens ultra ad castrum Putenickam in ortu diei occulte dormientibus castrensibus intravit suburbium, et captis et occisis preter eos,