Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 56

illa vice non audens contradicere invitus consensit. Sed post dies XIIII in presencia magistri et fratrum in castro Kunigsbergk omnia secreta hujus apostasie et principales auctores nominatim detexit. Unde magister et alii attendentes, quod impunitas scelerum intencionem auget delinquendi, omnes illos, quos hujus detestabilis criminis reos invenit, fecit justo dei judicio diversis suppliciis trucidari, et sic iterum pax reddita est Cristianis.

263. De quodam fratre

Hoc tempore quidam frater in castro Welsais in infirmitate agonizans reclinatus in sinum fratris Theodorici sacerdotis jacens, raptus fuit per longum tempus, et vidit mirabilia multa. Tandem reversus ad se ait: domine Theodorice predicite mihi: Jesu Criste fili dei. Quo facto diem et horam mortis sue veraciter predixit.

264. De adventu fratris conradi magistri generalis

Eo tempore, quo adhuc apostasia Pruthenorum necdum haberet finem, frater Conradus de Wucgwangen magister generalis domus Theutonice, venit ad terram Prussie, vidensque ipsam innumeris oppressam tribulacionibus, fratres verbis et exhortacionibus salutiferis confortans per dona magnifica consolatur.

265. De destructione castri kymel

Non longe post frater Lodowicus de Libencele cum quibusdam fratribus et CC viris ivit ad impugnandum quoddam castrum, sed dux exercitus errans in via pertransiit, et dum in reditu ad rectam viam rediret, intrantes ipsum, neminem in eo invenerunt, quia populi, qui in eo habitabant, videntes fratrum exercitum, secesserunt ad silvas, non valentes nec volentes ipsorum impugnaciones sustinere. Combusto igitur castro, fratres turbati recesserunt. Sed deus nolens omnino frustrari labores eorum, imo ferventi ipsorum desiderio complacere, ordinavit, quod non longe viderent castrum firmum dictum Kymel, pro cujus desrtuctione fratres et sumptus et labores per se et per suos sepius iterabant, licet non proficerent. Quod intrantes viriliter, occisis habitatoribus, ipsum apposito igne funditus cremaverunt.

266. De vastacione territorii et preurbii castri garthe

Anno domini MCCXCVI tempore hyemali, frater Syfridus de Reibergk commendator de Balga cum multis fratribus et equitibus de Nattangia profectus est versus Lethowiam, et cum venisset circa castrum Gartham, invenit vestigia hominum recencia, quas sequens frater Waltherus dictus Goldin cum paucis armigeris omnes occidit, preter unum, qui fugiens venit ad fratrem Henricum de Wedere, et ipsum graviter vulneravit, non tamen sine defensione, quia frater Henricus ipsum letaliter plagavit. Accepto ergo equo fratris Henrici idem Ruthenus recessit: sed frater Waltherus sequens cruoris, qui de vulneribus ejus manavit, vestigia, invenit eum et occidit. Sequenti die fratres transiverunt glaciem Memele et intraverunt territorium et preurbium dicti castri Garthe, incendio vexarunt et rapina, et preter occisos captivos CC homines deduxerunt.

267. Item de eodem

Eodem anno et tempore, quo reges solent procedere ad bella, rex Vithenus cum multitudine copiosa Lethowinorum pugnaturus contra fratres, intravit terram Lyvonie. Unde frater Bertoldus commendator de Kunigsbergk, qui hujusmodi eventum a multo retroacto tempore summo desiderio optavit, scilicet cum ipse rex terram sue sic exiret, fratrum exercitus subintratet, congregato magno exercitu capitaneum fecit fratrem Henricum Zutswert commendatorem de Balga, ut cum dicto exercitu procederet versus Lethowiam, dicti regis terram vastaturus. Qui enim venisset jam non longe a terra regis, nescio quo ductus spiritu retrocessit, impugnansque castrum Gartham tantam castrensium per crebra jacula invenit resistenciam, quod, multis Cristianis graviter vulneratis, infecto negocio est reversus.

268. De depredacione quinque villarum

Posthec intravit exercitus Lethowinorum terram Colmensem, et circa castrum Golubam, quinque villas despoliavit, captis et occisis ibi pluribus Cristianis.

269. De discordia civium de riga contra fratres domus theutonice in lyvonia

Anno domini MCCXCVII orta est immortalis discordia inter cives Rigenses ex una parte et fratres domus Theutonice ex altera, que tantum invaluit, quod infra annum et dimidium fratres necessitate inevitabili cogente novem vicibus cum ipsis conflixerunt. Et quamvis in uno conflictu succumberent, in aliis tamen sunt divine virtutis auxilio prosperati. Anno domini MCCXCVIII Vithenus rex Lethowinorum ad vocacionem civium Rigensium castrum in Carthusen captis IIII fratribus et eorum familia expugnavit, et finibus dicti castri per incendia et rapinas devastatis, dum ad terram suam redire disponeret, frater Bruno magister terre Lyvonie cum exercitu modico sequens ipsum, kalendis Junii in litore maris juxta fluvium Treyderam invasit, et liberatis de manibus hostium fere tribus milibus Cristianorum, et occisis de parte infidelium octingentis, rex tandem prevaluit et magistrum cum XXII fratribus et MD cristifidelibus interfecit. Eodem anno frater Godefridus Hoëloch magister generalis domus Theutonice fuit in terra Prussie, qui fratrem Bertoldum Bruhave commendatorem de Kunigsbergk cum multis fratribus et armigeris misit ad terram Lyvonie fratribus ibidem in auxilium. Hii cum exercitu fratrum de Lyvonia convenientes in die beatorum Petri et Pauli apostolorum, de civibus Rigensibus et Lethowinis, qui erant in obsidione castri Molendini novi ultra IIII milia occiderunt. In hoc conflictu quidam Pruthenus de Sambia, sicut legitur in libro regum de Achoy, stetit et percussit inimicos, quousque deficerent manus ejus, et obrigesceret gladius in manibus ejus. Et ut breviter concludam, nullus posset plene scribere, quanta mala de hac dissensione fidei et fidelibus sunt exorta.

270. De destructione oppidi straisbergk

Hoc anno scilicet domini MCCXCVIII de Lethowia CXL viri tam improvise irruerunt in die beati Michaelis in oppidum Straisbergk, quod totum populum et unum sacerdotem occiderunt, mulieribus et parvulis captis et preter verecundiam, quam aliis sacramentis fecerunt, unus purgando alvum baptisterium defedavit. Quos frater Conradus Saccus provincialis terre Colmensis cum multis fratribus et armigeris sequutus usque ad interiora deserti, comprehendit, et liberatis Cristianis captis, omnes interfecit, sic quod unus non evasit, qui talem eventum posset posteris nunciare.

271. De suburbiorum combustione castrorum junigede et piste

Eo tempore, quo exercitus fratrum de Prussia adhuc esset in partibus Lyvonie, frater Cuno commendator de Brandenburgk cum magno exercitu aggressus castra Junigedam et Pistam, eorum suburbia igne funditus destruxit, et dum recederet, supervenit quidam frater de Raganita navigio cum quibusdam armigeris, qui exiens ad pugnam contra castrenses coëgit totum exercitum fratrum redire ad prelium, initoque certamine unus Lethowinus virilis homo occisus est, et plures utriusque partis graviter vulnerati.

272. De fratre lodewico de scippe magistro terre Prussie

Frater Lodewicus de Scippe magister terre Prussie XIIII prefuit uno anno, et mortuus est sepultusque Colmense in ecclesia cathedrali.