Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 53

fuit, quod eis prospere succedere non deberet. Unde statim iter redeundi sunt aggressi. Fratres vero de Raganita turbati de interitu suorum, futurum periculum precaventes, miserunt nuncios, qui vias custodirent, quorum unus cum festinacione reversus, ait, se predictos latrunculos vidisse. Unde frater Lodewicus de Libencele et frater Marquardus de Revelinge cum duobus fratribus et XXVI armigeris sequuti, invaserunt eos in quodam campo et XXV ex eis occiderunt.

241. De morte fere quingentorum lethowinorum

Eodem anno et tempore Jesbuto Lethowinus cum quingentis viris preelectis intravit Poloniam, et preter multa mala, que ibidem gessit, duxit secum tam hominum quam aliarum rerum magnam predam. Iste Jesbuto licet esset cum infidelibus, occulte tamen dilexit fratres. Antequam exiret cum isto exercitu, premunivit eos. Unde magister fratrem Henricum Zutswert et XXIX fratres cum MCC viris misit eis in occursum. Qui venientes in solitudinem inter duos fluvios scilicet Lickam et Naram per octo dies ipsos cum magno tedio et defectu victualium exspectabant. Tandem dum revertentes essent in vicino, primus Lethowinus in acie missa sorte clamavit: ve nobis male ibit negocium nostrum. Quem capitaneus increpavit, ut taceret. Ille autem non cessavit id ipsum clamare, quousque fratres cum suis de insidiis erumpentes insilirent in eos, et CCCL ex ipsis occiderent. Alii fugerunt, et in solitudine quidam pre tristicia se suspenderunt, reliqui siti et fame attriti moriebantur, sic quod pauci sine mortis periculo evaserunt.

242. De consolacione fratrum et cristifidelium

Hoc tempore antequam idem exercitus fratrum optenta victoria rediret, frater Meneko magister cum quibusdam preceptoribus sedit sollicitus de exercitu predicto, quia longam moram contraxerat ultra tempus debitum redeundi, turbatusque de morte commendatoris de Raganita et suorum. Et cum sic tristes conferrent ad invicem, venit nuncius, qui dixit, quod fratres de Raganita XXV latrunculos occidissent. Adhuc illo loquente intravit secundus, qui cum victoria redire fratrum exercitum affirmabat. Vix iste verba finierat, et supervenit tercius, qui quendam principem, qui voluit, ut communiter referebatur, sibi Prussie terram ejectis fratribus subjugare, mortuum nunciavit. Gavisi sunt ergo magister et fratres gaudio magno, et immensas gracias deo, qui consolatur suos in omni tribulacione, de tot beneficiis referebant. Ecce quomodo justo dei judicio mundus, qui ante gaudebat, turbatur, et fratrum tristicia in gaudiam est conversa.

243. De combustione castri colayne et depredacione territorii junigede

Anno domini MCCXCI circa purificacionem beate Marie frater Bertoldus Bruhave commendator de Kunigsbergk et plures fratres cum mille et quingentis viris transeuntes castrum Colaynam, et invenientes ipsum vacuum combusserunt. Quo facto procedentes territorium Junigede rapina et incendio molestabant, ita quod preter alia damna septingenti capti sunt homines infidelium et occisi.

244. De edificacione castri junigede et destructione castri mederabe

Eodem anno in festo pasce Lethowini edificaverunt in eodem territorio Junigede castrum, vocantes ipsum eodem nomine. Quod frater Bertoldus predictus intelligens, cum mille viris de Sambia accedens, dictam edificacionem voluit impedire, sed non valuit pre multitudine infidelium resistente, et ne omnino in vanum laborassent, fratres diverterunt iter suum versus castrum Mederabam, de quo cristifideles multa incommoda passi fuerunt, et expugnantes illud potenter, captis et occisis omnibus, ignis incendio funditus cremaverunt.

245. De mirabili conversione cujusdam

Hoc tempore in castro Mergenburgk fuit frater Gerardus, qui, cum adhuc esset secularis, erat de familia illustris principis marchionis de Brandenburgk et valde peritus in arte carpentariorum, quantum ad instrumenta bellica facienda. Qui cum talia instrumenta, quibus et castra et civitates destructe fuerunt, multa fecisset, accidit quadam nocte, dum adhuc in lecto jacens vigilaret, quod clausis januis venerunt quatuor viri portantes quatuor candelas ardentes, accusantes eum in multis criminibus, et dicebant, quod nisi infra certum terminum vitam suam emendaret, sine dubio filius esset mortis, et in signum evidens hujus facti posuerunt super eum vestem albam, sicut solet super funera mortuorum. De quo ille miro modo perterritus, venit ad terram Prussie, ducens secum vestem illam, et facta professione in ordine domus Theutonice, vitam sanctam inchoans feliciter consummavit.

246. De depredacione territorium pastovie et gesovie

Eodem tempore frater Meneko magister necdum saciatus incommodo Lethowinorum, cum centum fratribus et magna potencia equitum territoria Gesovie et Pastovie hostiliter est ingressus, maximo incendio devastando; paucos homines cepit et interfecit et predam modicum rapuit. In recessu sequuti fuerunt Lethowini et sepius invaserunt fratres. In hac pugna Jesbuto, qui ante fuit amicus nunc hostis, irruit in fratrem Henricum Zutswert et ejus dextrarium vulneravit, de quo frater Henricus commotus ipsum lancea perforavit. Sed Jesbuto senciens sibi mortis angustias imminere, non valens se vertere, sed retro percuciens, cum gladio dicti fratris Henrici digitum amputavit.

247. De vastacione territorii oukaym

Circa festum beatorum Petri et Pauli apostolorum ejusdem anni, frater Henricus Zutswert predictus commendator de Balga, cum XX fratribus et mille quingentis viris equitavit versus castrum Junigedam, et ordinatis insidiis, fratres de Raganita cum suis armigeris erecto vexillo processerunt ad dictum castrum, in quo tunc multi hospites fuerunt, qui ex hoc multum indignati, armata manu ipsos hostiliter sequebantur; sed fratres magnam stragem fecissent in eis, si nimis mature suas insidias non rupissent. Quo facto fratres cum suo exercitu recedentes in quodam loco per tempus aliquod quieverunt, et post multos tractatus habitos, placuit omnibus, quod utique manu vacua non redirent. Unde intrantes territorium castri Oukaym, devastarunt illud incendio et rapina. Captis ergo et occisis pluribus hominibus cum magno spolio redierunt. Sed quia equites hujus territorii pridie iverunt ad clamorem, quem fratres circa castrum Junigedam excitaverant, solum pedites sequebantur eos, occupantes viam in quadam silva, quam fratres celeriter pertranseuntes in quadam campi planicie ipsos invadentes XII occiderunt, alii in fugam conversi non audebant postea comparere.

248. De depredacione terre polonie

Pucuwerus rex Lethowie eciam hoc anno filium suum Vithenem cum magno exercitu misit versus Poloniam ad terram Bristensem et post multa damna ibidem facta in occisione et capcione hominum incendio et rapina, Casimirus et Lochoto duces Polonie anxii de salute suorum, supplicaverunt fratri Menekoni magistro Prussie pro subsidio. Qui cum magno exercitu veniens, dum dictos infideles inciperet impugnare, prefati duces, cum omnibus suis Polonis terga verterunt. Quo viso fratres perterriti, non habentes potenciam resistendi tante multitudini, recesserunt eciam,