Пётр из Дусбурга. Хроника земли Прусской. Текст, перевод, комментарий - Петр из Дусбурга Страница 39

illam Cristianorum sanguine rubricavit. Quod cum ad aures fratris Helmerici magistri deveniret, convocavit omnem virtutem exercitus sui, et secutus est eos usque ad terram Lubovie, et ordinato exercitu suo ad prelium, eos viriliter est aggressus. Prutheni autem vallati indaginibus fortiter in primo restiterunt, sed tandem fugerunt, et Cristiani sequentes eos disperse fuerunt, et licet in hac fuga plures occidissent, tamen Prutheni, cum viderent paucos viros circa vexillum, coadunate redierunt ad indagines, et incipientes novum bellum, quod diu duravit, ultimo permittente domino, cujus incomprehensibilia sunt judicia, magistrum et fratrem Theodoricum marscalcum et XL fratres et totum exercitum Cristianorum interfecerunt, factaque fuit tanta plaga in populo dei, ut estimaretur major, quam illa, que precessit in conflictu Curoniensi, quia licet hic tot non essent occisi sicut ibi, tamen quasi omnes electi et preelecti viri, quorum sapientia et industria et terra Prussie et bellum regebatur, sunt extincti. In hoc loco certaminis postea quidam heremita habitans vidit noctis tempore candelas ardentes pluribus vicibus, que interfectos ibi jam coronam martirii apud regem martirum adeptos esse manifestius declarabant.

124. De fratre lodovico magistro terre Prussie vii

Frater Lodovicus de Baldensheym magister Prussie VII prefuit annis VI anno domini MCCLXV. Hoc tempore frater Fridericus de Holdenstete fuit marscalcus.

125. De adventu multorum peregrinorum

Volante fama destructionis castrorum omnium, que predicta sunt, per Alemanie partes, commoti sunt reges et principes, et ut ecclesia dei in Prussie partibus per multam cristiani sanguinis effusionem complantata omnino non deficeret, sed per ipsorum jocundum adventum sumeret debitum incrementum, ideo anno domini MCCLXV dux de Brunswich et lantgravius de Thuringia, anno ejusdem MCCLXVI Otto marchio Brandenburgensis et filiis ejus et frater carnalis; anno ejusdem MCCLXVIII Ottackarus rex Bohemie multis stipati militibus et potencia armatorum venerunt Prussiam in subsidium dicte terre, ut videlicet rebellionem compesceret Pruthenorum. Sed quia necdum venit hora, in qua deus vellet misereri populo suo, sed amplius castigari, desideratum desiderium dicti principes propter molliciem hyemis non poterant deducere ad effectum, sed derelictis cristifidelibus terre Prussie in magnis periculis ad propria sunt reversi.

126. De fratre ulrico et morte l pruthenorum

Hoc tempore fuit frater Ulricus de Megdenburgk in conventu Kunigsbergk, qui adeo fortis erat in corpore, quod plurium virorum vires excederet. Accepit enim duos armigeros cum uno digito per cingulum in dorso, et eos in sublime ipsis renitentibus elevavit. Hic ordinatus fuit cum quibusdam fratribus et armigeris ad custodiam navium Cristianorum, que per mare venerant ad terram Prussie, quas Prutheni antea sepius destruxerant. Unde accidit, quod cum ipse cum paucis circa naves predictas remansisset, venerunt Prutheni armati cum V navibus, et dum ad destruendas naves suas appropinquarent, frater Ulricus accepit malum de navi sua, et illorum naves percuciendo, tot submersit, quod L Prutheni cum navibus suis sunt submersi. Alii hoc videntes perterriti recesserunt.

127. De edificacione castri brandenburgk

Anno domini MCCLXVI marchio Brandenburgensis, ut premissum est, cum multitudine pugnatorum venit ad terram Prussie, et cum aliud agere non posset, de consilio magistri et fratrum edificavit castrum Brandenburgk et a nomine marchionatus sui ad perpetuam memoriam sic voluit appelari.

128. De morte swantepolci ducis pomeranie et rebellione mestowini filii sui contra fratres

Hoc anno Swantepolcus dux Pomeranie decidit in lectum, et ut cognovit, quod moreretur, vocavit ad se filios suos, et pro testamento ultimo, quod morte confirmavit, dedit eis hanc doctrinam, dicens: postquam inter me ex una parte et fratres domus Theutonice ex altera bellum crevit, ego semper decrevi; per fas et per nefas et modis variis impugnavi eos, et non profeci, quia deus cum eis est et pugnat pro eis. Unde consulo, quod nunquam vos eis opponatis, sed cum omni reverencia honorate. Huic doctrine non adhesit Mestowinus primogenitus ejus. Sed mortuo patre, dum esset dux Pomeranie, temerario quodam ausu sequens sinistra patris sui prima vestigia, induxit Pruthenos, quod cum exercitu terram Colmensem et episcopatum Pomesaniensem ex opposito castri sui Nuwenburgk destruerent incendio et rapina, et XV naves fratrum oneratas rebus necessariis ad defensionem fidei et fidelium Prutheni ex una parte Wisele et castrenses de Nuwenburgk ex altera fortiter impugnaverunt, quousque naute coacti, cum aliter evadere non possent, ejectis de navibus rebus omnibus evaserunt.

129. De vindicta hujus rebellionis

Quo percepto, magister et fratres collecto magno exercitu intravit in die beatorum Petri et Pauli apostolorum terram Pomeranie circa castrum Nuwenburgk et post in autumno sequenti circa civitatem et castrum Dersowiam et utriusque castri territoria circumjacencia captis multis hominibus et pecoribus incendio devastavit. Quo facto Mestowinus dux Pomeranie, qui prius tanquam leo seviit in fratres et eorum subditos, modo ex vexacione hujusmodi mitigatus cum multis precibus humiliando se optinuit a magistro, quod inter eum et magistrum et fratres fuit pax pristina reformata.

130. De destructione castri brandenburgk

Frater Fridericus de Holdenstete commendator de Brandenburgk, cum fratribus et armigeris suis profectus fuit ad territorium Nattangie, quod dicitur Solidow circa castrum Cruceburgk, et per incendium et rapinam occisis et captis plurimis devastavit. In reditu occurit ei nuncius, qui dixit, quod castrum Brandenburgk esset destructum per hunc modum. Quedam mulier Pruthena servilis condicionis, filia Belial, recessit de dicto castro, et Glapponi capitaneo Warmiensium fratrum absenciam recitavit; qui cum multis armigeris veniens ipsum expugnavit. Quo audito commendator turbatus ivit cum suis versus Kunigsbergk et reversus navigio Brandenburgk, fratres et aliquos de familia sua, qui se in turri lignea dicti castri defenderunt, ab impetu et impugnacione Pruthenorum salvos secum duxit.

131. De reedificacione castri brandenburgk et laudabili vita cujusdam fratris ibidem

Marchio de Brandenburgk intelligens, quod castrum per eum edificatum esset a Pruthenis destructum, turbatus est, et collecto iterum magno exercitu rediit Prussiam, et de magistri et fratrum consilio ad eundem locum castrum aliud ejusdem nominis instauravit. In hoc castro fuit quidam frater Hermannus de Lichtenburgk nobilis, qui preter alias castigaciones et abstinencias, quibus se affixit, continue circa corpus suum nudum lorica pro camisia utebatur. Unde accidit, quod superindutis aliis armis, dum ad bellum proficiscens impetuose se haberet, sicut in tali negocio est consuetum, in tantum caro ejus corrosa fuit, ac si fuisset